So Khoa hoc & Cong nghe Dak Nong

Ý nghĩa, vai trò và nhận thức về Đo lường.

• | In bài này |

Đánh giá:  / 0

DởHay 

Chi tiết

Được đăng ngày Thứ hai, 14 Tháng một 2019 23:03

Twitter

   Cách đây 69 năm ngày 20-1-1950, giữa lúc cuộc chiến chống thực dân Pháp diễn ra gay go và ác liệt, Hồ Chủ tịch đã ký sắc lệnh 08/SL Ban hành đơn vị đo lường hợp pháp, trong đó quy định thống nhất đo lường nước ta theo hệ mét.

   Ngày nay, khi nghiên cứu hoàn cảnh ra đời và nội dung cơ bản của Sắc lệnh, chúng ta không thể xúc động và ngạc nhiên trước sự nhìn nhận và đánh giá sáng suốt của Bác Hồ với công tác đo lường, một lĩnh vực khoa học chuyên ngành nhưng lại liên quan mật thiết đến sản xuất và đời sống của nhân dân. Sắc lệnh 08/SL thực sự là viên gạch đầu tiên và là điểm xuất phát để xây dựng ngành đo lường nước ta phát triển như ngày nay.Cuộc cách mạng kỹ thuật lần thứ nhất, đặc biệt là cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật sau đó và cuộc cách mạng về công nghệ hiện đại đang diễn ra đã làm thay đổi hẳn vai trò đo lường trong sản xuất. Từ trình độ thủ công, sản xuất chuyển dần lên trình độ cơ khí hoá, tự động hoá với sự áp dụng rộng rãi kỹ thuật điện tử, tin học. Hiện nay đo lường hầu như tham dự vào toàn bộ chu trình hình thành một sản phẩm, từ khâu thiết kế, chế tạo thử đến việc kiểm tra vật liệu trước khi đưa vào sản xuất, điều khiển, điều chỉnh quá trình công nghệ và giai đoạn kiểm tra chất lượng sản phẩm cuối cùng, cho đến khâu lắp đặt đưa sản phẩm vào sử dụng và bảo hành sản phẩm. Nhiệm vụ hàng đầu của đo lường trong sản xuất là cung cấp những thông tin sơ cấp dùng trong kỹ thuật xử lý số liệu bằng điện tử và tin học để tối ưu hoá quá trình công nghệ, tối ưu hoá việc sử dụng vật liệu và năng lượng. Đo lường chính là cơ sở, là trung tâm của hệ thống điều chỉnh, điều khiển trong quá trình sản xuất. Vì thế người ta đã nhận xét ba bộ phận hợp thành của một nền sản xuất hiện đại chính là năng lượng, nguyên vật liệu và đo lường.

Từ đó có thể thấy rằng Đo lường là một lĩnh vực có phạm vi ảnh hưởng rộng lớn và liên quan mật thiết đến đời sống. Hằng ngày mọi người vẫn phải đi chợ để mua thực phẩm, đổ xăng vào xe gắn máy tại các cây xăng, đi xe taxi, đi khám chữa bệnh, đi siêu thị và không ít người phải phân vân rằng vậy lượng hằng mua ở chợ, lượng xăng mua ở cây xăng hay gói bánh kẹo mua ở siêu thị có đủ hay không nhưng lại không biết làm thế nào để trả lời câu hỏi đó. Khi di chuyển bằng taxi ít người quan tâm rằng số tiền phải trả có tương ứng với quãng đường đã đi hay không và còn ít người hơn nữa quan tâm đến các chỉ số huyết áp, nhiệt độ của cơ thể có đúng không khi đi khám chữa bệnh.

   Thực tế, có thể trả lời cho tất những phân vân thắc mắc nêu trên, đó chính là đo lường, cụ thể hơn để đảm bảo đúng lượng hàng hóa thì các cân ở chợ, cột bơm ở các cây xăng,đồng hồ tính tiền trên xe taxi,… phải được kiểm định; để đảm bảo cho kết quả khám chữa bệnh thì huyết áp nhiệt kế phải được kiểm định; khối lượng của thực phẩm đóng gói sẵn cũng được bảo đảm bằng những quy định về hàng đóng gói sẵn;… Nhưng rất ít người biết về vấn đề này. Tuy nhiên đó chỉ là một phạm vi nhỏ của đo lường.

    Từ đó có thể nhận thấy rằng còn rất nhiều người chưa biết và chưa thấy sự cần thiết của đo lường trong đời sống hay nói cách khác nhận thức về đo lường chưa đầy đủ và chưa tương ứng với vai trò, vị trí và ý nghĩa quan trọng của nó.

     Điều này có nhiều nguyên nhân về cơ bản có những nguyên nhân chính như sau:

   Khách quan: Đo lường có những phạm vi ảnh hưởng rộng lớn nhưng thường ẩn sau các hoạt động khác nên khó và ít được nhận biết.

   Chủ quan: Công tác tuyên truyền, phổ biến về vai trò, vị trí của đo lường cũng như các quy định của nhà nước về đo lường chưa được rộng khắp và chưa đến được tất cả mọi người đối tượng và bản thân người tiêu dùng cũng chưa có ý thức tự bảo vệ mình, chưa hiểu rõ về vai trò, vị trí của đo lường cũng như luật pháp về đo lường.

   Do đó nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của đo lường trong đời sống là viêc làm hết sức cấn thiết. Để mọi người nhận thức đúng và đầy đủ về vai trò, vị trí của đo lường trong đời sống thì cần phải thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ trên bình diện tổng thể, trước hết phải thực hiện những việc sau:

   Một là: tăng cường tuyên truyền phổ biến bằng nhiều phương pháp, hình thức khác nhau về vai trò, vị trí của đo lường và pháp luật về đo lường đến tất cả mọi đối tượng, đặc biệt là người tiêu dùng.

   Hai là: Người tiêu dùng phải có ý thức tìm hiểu về vai trò, vị trí của đo lường cũng như pháp luật về đo lường để có thể tự bảo vệ quyền lợi cho mình và mọi người.

   Cuối cùng: Các cấp thẩm quyền có định hướng phát triền về khoa học, đo lường pháp quyền và đo lường công nghiệp một cách hài hòa để góp phần phát triển nền kinh tế của đất nước.

   Nếu đo lường phát huy được hết vai trò quan trọng của nó là đảm bảo được tính chính xác và thống nhất thì chúng ta sẽ đảm bảo được tính công bằng trong mua bán, tính an toàn cho sức khỏe, môi trường đó là những yếu tố góp phần tạo ra một xã hội văn minh mà chúng ta đang xây dựng.

Nguyễn Văn Tùng