So Khoa hoc & Cong nghe Dak Nong

Fri07052024

Đánh giá tác động của đầu tư công tới đầu tư tư nhân trong tăng trưởng kinh tế của tỉnh Đắk Nông

Đánh giá:  / 0
DởHay 

Đầu tư luôn là yếu tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đặc biệt đối với các nước đang phát triển. Đầu tư trong nền kinh tế có nhiều nguồn khác nhau như đầu tư công, đầu tư của khu vực tư nhân, đầu tư nước ngoài… Mỗi nguồn này có thế mạnh khác nhau nhưng suy cho cùng nền kinh tế cần phải huy động được nhiều nhất cho tăng trưởng của mình. Đầu tư công luôn có vai trò không nhỏ cho tăng trưởng. Hơn nữa nguồn này luôn hạn hẹp bởi giới hạn nguồn thu ngân sách. Nhưng nếu nhà nước sử dụng hiệu quả nguồn đầu tư này vào các mục tiêu hỗ trợ cho đầu tư tư nhân để giúp các nhà đầu tư tư nhân phát huy được tiềm năng của họ sẽ tác động lớn tới tăng trưởng kinh tế. Chính vì thế, vấn đề này đã trở thành chủ đề được quan tâm nghiên cứu trong kinh tế cả trên thế giới và Việt Nam.

Trong gần 15 năm qua, quy mô GDP của tỉnh Đắk Nông liên tục tăng. Theo giá 2010, GDP năm 2004 của tỉnh là 3.479,5 tỷ đồng, năm 2010 đạt 8.107,3 tỷ đồng và 2015 là hơn 14.552 tỷ đồng. Tuy tăng trưởng kinh tế nhanh nhưng tăng trưởng kinh tế đặt trọng tâm quá lớn vào đầu tư trong khi đầu tư không hiệu quả và vượt qua cả khả năng tích lũy của nền kinh tế chủ yếu nhờ vào vốn nhà nước - đầu tư công với sự hỗ trợ của Trung ương. Trong những năm qua, đầu tư tăng liên tục, quy mô đầu tư tăng mạnh, năm 2006 là hơn 1200 tỷ, đến năm 2015 hơn 9.367,8 tỷ đồng theo giá hiện hành. Tỷ trọng của đầu tư so với GDP trên 55% trong những năm qua vượt xa khả năng tích lũy của nền kinh tế, phần lớn từ Trung ương. Tỷ trọng vốn đầu tư công tăng mạnh từ hơn 35% năm 2005 lên hơn 51% năm 2013 và giảm dần chỉ còn 33,3% năm 2015, trong khi đầu tư tư nhân giảm từ hơn 60% xuống còn hơn 49% năm 2013 và tăng lên 66,7% năm 2015. Như vậy, nguồn đầu tư tư nhân ngày càng quan trọng với nền kinh tế.

Tiếp tục tăng trưởng kinh tế của tỉnh trong những năm tới là mục tiêu cực kỳ quan trọng. Để đạt mục tiêu này, tỉnh vẫn tiếp tục phải huy động nguồn đầu tư lớn từ tất cả các nguồn, đặc biệt là nguồn tư nhân. Trong bối cảnh hiện nay ở Việt Nam nói chung và tỉnh Đắk Nông nói riêng, nguồn từ ngân sách nhà nước ngày càng hạn chế, do vậy việc sử dụng nguồn đầu tư công hợp lý, hiệu quả để khuyến khích đầu tư từ các nguồn khác, đặc biệt là nguồn tư nhân là rất cần thiết. Bởi: (1) Những năm tới yêu cầu phát triển kinh tế và nhu cầu đầu tư thực hiện các công trình trọng điểm của tỉnh như: Chương trình nông nghiệp công nghệ cao; Chương trình tái cơ cấu nông nghiệp; Dự án hạ tầng khu công nghiệp Nhân cơ; Dự án đường tránh Gia Nghĩa; Dự án đường Kiến Đức - Bu Prăng… Đồng thời, việc thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế và tiếp tục thực hiện nông thôn mới cũng đòi hỏi đầu tư lớn. (2) Nguồn đầu tư công khó khăn bởi nguồn từ Trung ương rất hạn chế, nguồn địa phương không nhiều so với nhu cầu đầu tư. Cùng với đó, nhà nước đang trong quá trình tái cơ cấu kinh tế và đầu tư công. (3) Tiềm năng nguồn vốn đầu tư tư nhân ở trong dân, doanh nghiệp và các tổ chức trong và ngoài tỉnh vẫn còn rất lớn, đang chờ đợi và tìm kiếm cơ hội đầu tư. (4) Đầu tư công những năm qua khá lớn nhưng hiệu quả chưa cao, nên chưa thực sự khuyến khích được đầu tư tư nhân do nhiều lý do khác nhau và rất dàn trải, trong nhiều trường hợp cạnh tranh và lấn át đầu tư tư nhân.

Từ những lý do trên, đề tài “Đánh giá tác động của đầu tư công tới đầu tư tư nhân và đề xuất chính sách sử dụng đầu tư công hợp lý để khuyến khích đầu tư tư nhân cho tăng trưởng kinh tế tỉnh Đắk Nông” được triển khai thực hiện từ tháng 8/2017 đến tháng 12/2018, do PGS.TS. Bùi Quang Bình - Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng chủ nhiệm đề tài. Việc nghiên cứu đề tài này sẽ cho phép đánh giá được tác động cụ thể của đầu tư công tới đầu tư của khu vực tư nhân trong tăng trưởng của tỉnh thế nào và xác định các nhân tố vĩ mô tác động tới đầu tư của khu vực này; đồng thời, trên cơ sở đó sẽ đề xuất hàm ý chính sách cho tỉnh nhằm thúc đẩy đầu tư của khu vực tư nhân.

Mai Hoa