So Khoa hoc & Cong nghe Dak Nong

Fri07052024

Hiệu quả kinh tế từ việc ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất khoai lang Nhật Bản

Đánh giá:  / 0
DởHay 

Những năm gần đây, bà con nông dân trên địa bàn tỉnh Đắk Nông phát triển mạnh cây khoai lang Nhật Bản. Thu nhập từ cây trồng này đã giúp nhiều nông dân thoát nghèo, cải thiện kinh tế gia đình. Hàng năm, diện tích khoai lang liên tục tăng nhưng tại một số địa phương đã bắt đầu xuất hiện tình trạng thoái hóa giống khiến nhiều nông dân lo lắng. Do đó, Trung tâm Thông tin và Ứng dụng khoa học công nghệ, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đắk Nông (Trung tâm) triển khai nhiệm vụ “Nhân giống cây khoai lang Nhật Bản bằng phương pháp nuôi cấy mô và ươm cây mô giống khoai lang Nhật Bản ra vườn ươm”. Bước đầu đưa cây giống ra thị trường, đáp ứng một phần nhu cầu của bà con nông dân. Nhiều diện tích khoai bắt đầu cho thu hoạch năng suất và sản lượng tương đối cao.

Cuối năm 2016, Trung tâm bắt đầu triển khai nhiệm vụ “Nhân giống cây khoai lang Nhật Bản bằng phương pháp nuôi cấy mô và ươm cây mô giống khoai lang Nhật Bản ra vườn ươm”. Quá trình triển khai đối với giai đoạn mô giống ở phòng thí nghiệm cây con yếu nên việc chăm sóc phải đảm bảo các điều kiện ánh sáng, độ ẩm. Ngoài thực hiện các qui trình kỹ thuật theo đơn vị chuyển giao, cán bộ của Trung tâm cũng linh động áp dụng điều chỉnh một số qui trình làm đất, đảm bảo độ ẩm để cây đạt tiêu chuẩn khi xuất vườn. Cây con trong phòng thí nghiệm được nuôi ở môi trường đủ dinh dưỡng, mát mẻ, ánh sáng nhẹ, độ ẩm cao. Khi chuyển ra vườn ươm cây phát triển tốt, đảm bảo các điều kiện cần thiết như: vườn ươm thông thoáng, chiều cao từ 4 - 5 mét, có lưới che 40 - 50%, ánh sáng tự nhiên, hệ thống tưới phun sương. Cây con đưa ra vỉ được 1 tuần bắt đầu hình thành rễ mới, giai đoạn này cần bổ sung dinh dưỡng cho cây, kết hợp một số thuốc phòng trừ nấm bệnh. Sau 40 ngày cây phát triển tốt, cao khoảng 6 - 8 cm chuyển sang trồng trên luống tạo vườn giống đầu dòng.

Cán bộ Trung tâm chăm sóc cây giống khoai lang Nhật Bản ngoài vườn ươm

Tháng 6, năm 2017 bà Nguyễn Thị Lý - thành viên, Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp bon N’Ting, xã Quảng Sơn, huyện Đắk G’Long, tỉnh Đắk Nông ký hợp đồng với Trung tâm mua 6000 cây giống nuôi cấp mô. Toàn bộ giống được đưa về tiếp tục nuôi ươm trong nhà lồng. Trong thời gian nuôi ươm 40 ngày bà Lý nhận thấy giống phát triển rất tốt. So với những loại giống trước đây gia đình bà cũng đã từng nuôi ươm, giống này không có tỷ lệ hao hụt, sức đề kháng tốt, dễ chăm sóc. Sau giai đoạn vườn ươm xuất bán cho nông dân, bà cũng hướng dẫn qui trình chăm sóc để đảm bảo quá trình phát triển của cây trồng.

Theo bà con nông dân, năm nay, thời tiết không thuận lợi, mưa nhiều nên ảnh hưởng đến năng suất cây trồng. Riêng đối với những diện tích sử dụng giống nuôi cấy mô, năng suất đạt từ 13 - 15 tấn/ha. Bên cạnh đó, quá trình chăm sóc cũng thuận lợi do giống kháng bệnh tốt, không bị chết dây nên đã hạn chế tối đa thiệt hại chi phí sản xuất cho nông dân. Hiện nay, tại các ruộng khoai, đang bước vào giai đoạn thu hoạch rộ. Qua khảo sát, hầu hết sản phẩm thu hoạch từ giống nuôi cấy mô được thương lái ưa chuộng thu mua với giá cao hơn từ 1000 - 2000 đồng/kg, so với các sản phẩm sử dụng giống địa phương.  Trong khi đó, tỷ lệ khoai thu hoạch đạt loại 1 chiếm tới 70 - 75%, độ đồng đều cao.  Riêng những diện tích sử dụng giống không đảm bảo năng suất rất thấp, khoai thu hoạch đạt loại 1 chỉ chiếm khoảng 30 - 50%, giá cả thu mua cũng thấp hơn. Trong điều kiện chi phí nhân công thu hoạch tăng cao 20% như hiện nay nên nhiều nông dân cũng gặp khó khăn. Từ những hiệu quả ban đầu, hiện nay phần lớn diện tích thu hoạch sử dụng giống nuôi cấy mô đều được nông dân tận dụng phục vụ sản xuất cho vụ tiếp theo. So với nguồn giống ở tỉnh Lâm Đồng, sử dụng giống của Trung tâm có nhiều thuận lợi. Do giá cả thấp hơn so với thị trường, tiết kiệm chi phí vận chuyển. Mặt khác, bà con còn được tham quan, học hỏi kinh nghiệm nuôi cấy mô của cán bộ Trung tâm. Bên cạnh đó, trong quá trình chăm sóc khoai lang, cán bộ của Trung tâm cũng thường xuyên theo dõi, hỗ trợ hướng dẫn kỹ thuật để đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm.

C:\Users\pc\Downloads\Picture1.png

Nông dân phấn khởi khi thu hoạch khoai loại 1 đạt tỷ lệ cao

Hiện nay, một số nông dân sau khi thu hoạch xong cũng đã chuẩn bị đất trồng, tranh thủ thời tiết thuận lợi xuống giống cho kịp thời vụ. Khác với những năm trước, năm nay hầu hết thành viên Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp bon N’Ting đều chủ động nguồn giống, không sử dụng các giống trôi nổi không rõ nguồn gốc. Dự kiến trong vụ này, Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp bon N’Ting sẽ phát triển khoảng 50 - 60 ha khoai lang Nhật Bản; có một số diện tích khoai đã xuống giống khoảng 10 - 15 ngày tuổi, cây phát triển tốt, bà con đang tích cực chăm sóc bón phân, thực hiện các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh. Nguồn giống sạch bệnh, việc chăm sóc cũng khá thuận lợi, chi phí thấp, ít tốn kém nhân công. Từ khi trồng đến nay, thời tiết cũng khá thuận lợi, nếu điều kiện này kéo dài cây sẽ phát triển tốt, cho năng suất cao.

Trên cơ sở kết quả ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật sản xuất giống khoai lang Nhật Bản, Trung tâm sẽ tiếp tục triển khai sản xuất giống cung ứng cho bà con nông dân. Ngoài việc, thực hiện nhiệm vụ khoa học hàng năm còn giúp nông dân có cơ hội tiếp cận với nguồn giống tốt, hạn chế sâu bệnh góp phần nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm nông sản địa phương./.

Bài, ảnh: Lệ Quyên - Mai Hoa